‘Euphoria’ is een wat looiige geschiedenisles die wordt gered door de zingende jeugd ★★★☆☆



Manifesto , het vorige grote project van de Duitse kunstenaar en filmmaker Julian Rosefeldt, was een van de hits van het Holland Festival in 2017 . Het was een filminstallatie van dertien schermen waarin we de Australische actrice Cate Blanchett in evenzovele rollen beroemde (kunst)manifesten uit de geschiedenis zagen voordragen. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de aandacht meer uit ging naar de virtuositeit van de actrice dan naar de inhoud van de manifesten. Euphoria , een van de grote producties van deze editie van het Holland Festival, is nog steeds onmiskenbaar Rosefeldt, maar op een grotere schaal dan zijn eerdere werk. Hij gebruikt nog steeds bestaande teksten, in dit geval uit de hele geschreven geschiedenis van de mensheid, van Socrates tot aan rapper Cardi B., in combinatie met een spectaculaire filminstallatie die in de Centrale Markthal in Amsterdam-West op liefst 24 schermen wordt afgespeeld. Die installatie moet gezien worden, maar je krijgt er wel een bijzonder looiige geschiedenisles voor terug. Het thema van Euphoria is de verlokking van het geld en de vernietigende kracht van het kapitalisme. Over de auteur Mark Moorman schrijft voor de Volkskrant over series, fotografie en populaire cultuur. Wat zien we bij binnenkomst? Het licht in de hal komt van de filmschermen. Een centraal doek middenvoor, met het formaat van een groot bioscoopscherm: daar gaat het verhaal verteld worden. Rondom in de hoogte beelden op vijf schermen van vijf (jazz)drummers die een deel van de soundtrack verzorgen. En, het meest spectaculaire deel van de installatie, rondom op een aantal aansluitende schermen de tientallen leden van het Brooklyn Youth Chorus, van wie de stemmen af en toe aanzwellen als onderdeel van de soundtrack van de Canadese componist en dirigent Samy Moussa. Op het centrale scherm volgen een aantal korte films, met elkaar verbonden door fraaie shots (vanuit de lucht en vanaf de grond) waarin we ons door het labyrint van de moderne stad bewegen, de meest in het oog springende manifestatie van het kapitalisme, met ongelijkheid op elke straathoek. Een taxichauffeur (Giancarlo Esposito) rijdt een mysterieuze passagier door een mythische versie van New York en onderhoudt hem over de valkuil van onze begeerte naar altijd meer; een aantal dakloze mannen op een schrootopslag nemen het kapitalisme door; twee vrouwen in een distributiecentrum filosoferen over basisinkomen en revolutie; een stel jongeren vragen zich af wat de toekomst voor hun nog inhoudt; een scène in een bankgebouw explodeert, tikkeltje Cirque de Soleil, in een anarchistische dans. En tenslotte loopt er een tijger (met de stem van Cate Blanchett) door een supermarkt. Matige computeranimatie, maar nog maar eens een bewijs dat Blanchett echt elke tekst naar haar hand kan zetten. Ja, die teksten. Wat de acteurs er ook mee doen, ze zijn toch nauwelijks meer dan een eindeloze verzameling aan cliché’s en open deuren in de categorie ‘wie is het hier niet mee eens?’ Met net iets te weinig ironie, al was het maar omdat Rosefeldt de revolutie preekt voor een elitair publiek van bezoekers van de grote kunstfestivals in de wereld. Vergeet vooral niet rond te lopen in de Centrale Markthal en de aandacht op de leden van het Brooklyn Youth Chorus te richten. Daar staan ze, in hun eigen kleren; de jongen met zijn arm in een mitella, het lange meisje, het kleine dansende meisje, de jongen in de rolstoel, in alle soorten en maten en net zo divers als Brooklyn zelf. Precies op die leeftijd dat twee uur voor de camera in een tamelijk ongrijpbaar kunstproject een uitdaging is te noemen, en het zoeken naar een houding zo zijn eigen spanningsboog heeft. Als ze dan gaan zingen en je de gezamenlijke kracht van die koorstemmen ervaart, dan gebeurt er iets magisch, en voel je (eindelijk) iets dat op euforie lijkt. En dan mag dat twee uur durende tekstbombardement van Rosefeldt apocalyptische trekken hebben, wie put er geen hoop uit deze jonge stemmen? Centrale Markthal Euphoria is te zien in de monumentale Centrale Markthal, voormalig onderdeel van het Food Center Amsterdam, in Amsterdam-West. In de hal (een attractie op zich) is een enorm theater van zwarte doeken gebouwd, waarbij men op de grond kan plaatsnemen (er zijn wat lage stoeltjes met rugleuningen) of kan rondlopen. De temperatuur in de tent liep bij de preview al aardig op: neem wat te drinken mee. Vanaf de ingang van het enorme Foodcenter rijdt een treintje op en neer naar de Markthal, de enige manier om er te komen. Let onderweg op de teruggevonden en gerestaureerde muurschildering van Keith Haring, op het voormalige depot van het Stedelijk Museum. Euphoria wordt in een loop vertoond en je kan op elk moment binnenlopen, maar het is aan te raden om bij het begin te beginnen. Filminstallatie ★★★☆☆ Een installatie van Julian Rosefeldt, een co-productie van Park Avenue Armory, Holland Festival en Ruhrtriennale. Tot en met 25 juni in de Centrale Markthal, Amsterdam


Geef een reactie

WP Radio
WP Radio
OFFLINE LIVE