Mannen die hun carrière on hold zetten om voor de kinderen en het huishouden te zorgen, ze blijven schaars. En de gemengde commentaren moeten ze er vaak bij nemen. Wij zochten enkele van die zogenaamde thuisblijfvaders op. ‘Buren vragen me soms of alles oké is. ‘We hebben je vrouw al zo lang niet meer gezien?’’ Vader van William (14), Vince (13), Jake en Matthew (10), Lewis (5) en Oscar (1) “Mijn vrouw en ik trouwden jong en begonnen aan kinderen, maar mijn werk in de verkoop stond me niet langer aan. Als jonge vader rondde ik in 2014 een studie als opvoedkundige af en maakte tijdens het solliciteren de berekening. Mijn vrouw verdiende beduidend meer en als we de kosten van opvang, een tweede auto enzovoort optelden, hielden we maar een paar honderd euro extra over. We hebben ook geen grootouders die kunnen bijspringen, dus ik besliste thuisblijfvader te worden. “De mutualiteit knipperde even met de ogen. Het kostte me verscheidene mailtjes en telefoontjes om uit te leggen dat ik thuisblijf, en dus ten laste van mijn vrouw ben. Ook de bank bleef in het begin hardnekkig contact met haar opnemen als het om de spaarrekening van de kinderen ging. Idem voor de school. Wie bellen ze als een van mijn zonen ondersteboven van het klimrek valt? De mama. “De reactie van onze omgeving is overwegend positief. Af en toe krijg ik een ‘Ah, jij doet dus niks?’ naar mijn hoofd geslingerd, maar die kaats ik snel terug met de vraag of ze dat ook tegen een vrouw zouden zeggen. De huishoudelijke taken zijn mooi verdeeld. Ons huishouden is heel relaxed, we plannen niet te veel en zien wel wat er komt. “Mijn kinderen beseffen nu pas dat we geen doorsneegezin zijn. Af en toe komen ze thuis van een speeldate: ‘Tiens, die papa was niet thuis.’ Onze oudste zonen zijn zich nu bewust van het feit dat hun vader altijd thuis is, en dat er daardoor ook meer kan. Nog een botervlootje in het geel met paarse stippen nodig voor morgen? Last minute naar de bib? Papa to the rescue. Als we allebei thuis zijn, lopen ze ook sneller naar mij voor de kleine zorgen. “Thuisblijfvader zijn, dat is dankbaarheid ervaren omdat je alles vanaf de eerste rij meemaakt, maar je ook schuldig voelen omdat je partner dat niet kan. Ik heb bijvoorbeeld tijd om op school ijsjes te gaan scheppen als mijn zoon jarig is, maar mijn vrouw niet. De lockdowns waren het moeilijkst. Gelukkig ben ik thuis en kon ik zwoegen op de onlinelessen van vier schoolgaande kinderen. Die waren anders alle vier blijven zitten, want mijn vrouw werkt als hoofdverpleegkundige in de zorg en was altijd weg. “Eén keer per jaar ga ik alleen weg: enkele dagen naar Napels of vrienden bezoeken in Kopenhagen. Ik heb dat nodig om op te laden. Even geen koppen tellen, heerlijk. Voorts ben ik de filmman van het magazine Maison Slash en schrijf ik recensies over kinderfilms, want daar zie ik er nogal wat van. “In 2021 ging ik ’s nachts weer aan het werk als leidinggevende in een logistiek team. Dat was geen perfecte match. Momenteel neem ik anderhalf jaar ouderschapsverlof op en kijk ik daarna verder. Mijn advies? Twijfel je over thuisblijven? Doen, zeg ik. Het is kostbare tijd die ze je nooit kunnen afnemen.” Vader van Roos (10) en Bo (6) “Ik presenteerde het ochtendprogramma op Willy en voelde dat ik er even tussenuit moest. Zo’n ochtendprogramma is een hels ritme. Ik ging rond 20 uur slapen, stond in alle vroegte op, werkte tot de middag en sprintte dan naar huis. De kinderen afhalen, huiswerk en hen eten geven was voor mijn rekening. Maar in mijn hoofd moest ik dan eigenlijk mijn programma voorbereiden. Elke minuut in mijn leven was getimed. Ik ben iemand die af en toe graag een stap terug zet om te onderzoeken wat ik doe en of ik dat nog graag doe. Ik heb nu al mijn ouderschapsverlof opgenomen en ben acht maanden thuis. “De vroege shift is nog altijd voor mijn vriendin, ik neem dan een uur de tijd om te lezen. Ik werk aan mijn podcast Drie boeken en ben jurylid van de Boekenbon Literatuurprijs. Allemaal leuke zaken die ik voorheen tussen mijn werkuren propte. Ik maak ook tijd voor nevendingen rond mijn podcast: literaire events, een nieuwsbrief uitrollen en ‘boekentruien’ ontwikkelen – een soort sleeve voor boeken. Ik noem het een ‘licht voltijdse job’. (lacht) “Thuisblijven wil zeggen dat ik tijd heb om tijd te verliezen. Zoals mijn kinderen vroeger uit school halen en samen gaan skaten. Je bent langer bezig met de voorbereiding dan het eigenlijke skaten: alles inpakken, de fietsen klaarzetten en nog even terug want dan moet een van de kinderen plots pipi doen. Maar dat is oké. De ervaring is het belangrijkste. Als ik nu een interview ga afnemen, kan ik ervoor of erna een tentoonstelling meepikken. “Of het hele huishouden nu bij mij gedumpt wordt? Nee. We blijven het verdelen, dat was vroeger ook zo. Onze planning is nu wel een stuk makkelijker. Als mijn vriendin naar het buitenland moet voor het werk of een lezing wil volgen, is dat geen enkel probleem. “Ik kan tijd maken voor mijn kinderen. Ze maken bijvoorbeeld graag nieuwsfragmenten op hun iPad. Onlangs was er tumult in onze straat: politiewagens, spandoeken… een klimaatbetoging. ‘Papa’, riep Bo, ‘ik ga nieuws maken.’ Heerlijk om dat ventje te zien blinken terwijl hij doodserieus verslag uitbrengt van ‘de betoging’. “Tomas De Soete presenteert nu de ochtend. Ik heb er mee op toegezien dat er tijdens mijn verlof goede vervanging was. Of ik weer de ochtend ga doen als mijn ouderschapsverlof afloopt? Geen idee, dat zien we dan wel. We moeten het er nog eens over hebben, Tomas en ik, maar hij is alleszins goed bezig.” Vader van Nelleke (42), Wies (39), Frodo (35) en Berre (24) “Ik ben een pionier van de huismannen. Ik werd begin jaren 80 huisvader en bleef het tot net voor corona, toen we naar Wallonië verhuisden. Mijn vrouw en ik hielden als pasgetrouwden een café open. Onze dochter werd geboren en liep een zware longontsteking op. De rekensom kleine baby plus café vol sigarettenrook was snel gemaakt. Mijn vrouw ging in een bakkerij werken, ik bleef thuis voor de kinderen. Daarna werkte ze in een sportwinkel en een boekbinderij, om op haar 50ste voor opvoedster te gaan studeren. “Financieel hebben we zwarte sneeuw gezien. Eén inkomen en vier kinderen is niet evident. Kleren werden doorgegeven en niet alles was mogelijk. We kochten een huis en hadden de afspraak dat ik ook voor mijn muziek ging. Af en toe trad ik op, dat bracht iets op. Had ik geen optreden en was de huishoudkas leeg? Dan regelden we een babysit en sprongen we in de auto. We stopten bij een café, vroegen of ik iets mocht spelen en gingen rond met de pet. Plezier dat de kinderen hadden, als ze ’s ochtends het kleingeld mochten tellen. “We gingen noodgedwongen bij de liberale mutualiteit, dat was de enige die toestond dat een man ‘op het boekske’ van de vrouw stond. Mijn vrouw is sinds vorige maand met pensioen. Ik verhandel momenteel brocante in Wallonië. Mijn pensioen? Daar hebben we niet voor gespaard, nee. Ik zal 66 euro per maand krijgen. Bij het pensioen van mijn vrouw komt nog wel zo’n 500 euro bij. “Vriendjes die kwamen spelen, stelden zich soms vragen als ze mij zagen strijken. Mannen vonden dat ik van mijn vrouw profiteerde, dat het de taak van de man is om te werken. Van vrouwen kregen we vaker positieve reacties. Eindelijk iemand die begreep dat het niet eenvoudig is om thuis te zijn als huisvrouw of -man. “Ik ontwikkelde pleinvrees, maar de kinderen trokken me daar langzaam uit. Ik moest hen naar school brengen en weer ophalen: me opsluiten was geen optie. Vanaf 2004 was ik actief in de gemeenteraad, toen werd die pleinvrees meteen een stuk minder. In 2016 deed ik mee aan The Voice en verdween het helemaal naar de achtergrond. “Het grootste voordeel voor ons gezin? Papa was er altijd. Onze kinderen kwamen elke dag thuis eten. In 1999 kregen we onze laatste zoon, een nakomertje. Ik zat plots weer in de pampers. Toen mijn oudste dochter een jaar later aankondigde dat ze zwanger was, kon ik geen papfles meer zien. Opa zou dus niet op de baby passen, dat was duidelijk. (lacht) Onze jongste zoon zat samen met ons eerste kleinkind in de kleuterschool. Bijzonder, toch?” Vader van Vera (5) en George (3) en auteur van het boek De thuisblijfvader ‘Mijn vrouw en ik woonden met onze dochter in Canada. Ik had een bedrijf als consultant en pendelde tussen Nederland en Canada. Tijd voor mezelf was er niet en ik voelde me een beroerde vader. We beslisten dat ik zou thuisblijven en mijn vrouw voor haar carrière zou gaan. Ik wende aan het fulltime vaderschap en kreeg nóg een zwangerschapstest met twee blauwe streepjes onder mijn neus geduwd. Ondertussen verhuisden we naar Barcelona, waar mijn vrouw een betere job aangeboden kreeg. “Het huishouden zou wel loslopen, dacht ik. Ik zorgde voor mijn dochter, maar mijn vrouw zat met het huishouden en de mentale last. Mother knows best, ja, maar als man mag ik me niet achter mijn ‘klokkenspel’ verschuilen. Vaders kunnen evengoed stofzuigen. Ik botste op taken waarvan ik niet wist dat ze bestonden, zoals verjaardagscadeautjes kopen. Ik moest de klik maken en een huishouden gaan runnen, in plaats van te babysitten en te wachten tot mijn vrouw thuiskwam met haar Assepoester-stokje. “Als thuisblijfouder met jonge kinderen wordt je wereld heel klein. Dutje, speeltuin, fruitje, Tik tak: je zit op een eiland. Ik had geen meetings meer, werd niet gebeld voor dringende werkzaken. Werk is niet alleen geld. Het is ook je identiteit en je sociaal leven. Op het einde van de dag vroeg ik me soms af wat ik bereikt had. Betaald werk is controleerbaar, onbetaald werk kun je moeilijker kwantificeren. “Geluk vinden in kleine dingen: dat is het antwoord. Ik keek naar de wereld door de ogen van mijn kinderen. Een dag was vaak niet meer dan een ommetje in het park en dan een dutje, maar we ontdekten wel een lieveheersbeestje. Of peuterden met een stok in het zand. We hadden een enorme vrijheid: soms zat de dag tjokvol uitstapjes naar de zee of de bergen, soms lummelden we maar wat rond. Die jonge kindertijd is een unieke periode, die ook snel voorbijgaat. Ik was erbij. “Mijn boek De thuisblijfvader vloeit voort uit mijn podcast Papa moet het doen, en is een soort dagboek van die periode. De podcast kwam er vanuit de nood om met andere vaders over praktische zaken te communiceren. Veel vaders kwamen tijdens hun ‘papadag’, zoals we in Nederland een dag noemen waarop de man verlof neemt om voor de kinderen te zorgen, niet verder dan wat voetbalgekeuvel. “Zo’n ‘papadag’ is goedbedoeld, maar raakt niet aan de kern van het probleem. Het bevestigt de status van de afwezige vader alleen maar meer. Mama legt de kleertjes en het menu klaar en komt ’s avonds thuis in een ontploft huis. De kinderen en papa hebben het net overleefd, de keuken en de speelkamer niet. Echt triest dat er een dag naar wordt vernoemd. “Thuisblijfvader zijn moet even normaal worden als thuisblijfmoeders. Een moeder hoeft nooit uit te leggen waarom ze thuis is. De buren of school vragen me soms: ‘Alles oké daar? We hebben uw vrouw al zolang niet gezien?’ Tekenend, toch? Gendernormen moeten worden doorbroken: vrouwen dienen meer mogelijkheden te krijgen aan de top en vaders moeten durven te stoppen met werken. Ik pleit dus voor nooit meer een ‘papadag’. “Mijn kinderen beseffen niet helemaal dat ik thuisblijfvader ben. Voor de presentatie van mijn boek moet ik naar Nederland vliegen. Ik zei: ‘Papa moet werken.’ Mijn dochter keek verbaasd op, want dat label kleeft ze niet op mij. Papa is voor haar de thuishaven.” De thuisblijfvader is uit bij Fontaine Uitgevers, 240 p., 22,99 euro Vader van Floor (16) en Hanne (12) “Thuisblijfouder zijn is een job die dringend opgewaardeerd moet worden. Het traditionele beeld, waarbij de vader na een lange werkdag thuiskomt en zijn sloffen en de krant krijgt aangereikt, klopt niet meer. Fulltime ouder zijn is keihard werken. Na een dag poetsen, koken, in de tuin werken en kinderen entertainen ben ik stikkapot. “Ik ben nochtans getraind. Ik volgde de opleiding tot para en special forces. Dat was uitdagend, zowel fysiek als mentaal. Het leger stuurde me midden jaren 90 op verschillende missies, voornamelijk naar Afrika. Wat ik daar heb gezien, heeft me gekraakt. In 2014 werd ik om medische redenen met vervroegd pensioen gestuurd, startte met therapie en werd thuisblijfvader. Ik schreef een boek over mijn oorlogservaringen om het te verwerken. “In het begin was ik heel beschermend tegenover mijn kinderen. De gedachte dat hen iets zou kunnen overkomen was vreselijk. Ik stond dicht bij hen, om ze letterlijk en figuurlijk te kunnen opvangen waar nodig. Ik leerde het los te laten. We voeden onze kinderen zo zelfstandig mogelijk op, dat is een goede basis voor later. “Zij vinden het fantastisch dat ik thuis ben. Speeltuinen, het bos, niet te veel babysits. Ik maak elke stap in hun opgroeien mee. Ik ben erg close met mijn dochters, hoewel ze altijd ‘mama!’ roepen als ze een trui kwijt zijn. Het blijven meisjes. (lacht) Ik was lid van de ouderraad en het oudercomité, hielp bij de verdeling van de schoolfoto’s, het schoolfeest en andere activiteiten. Hoewel ik moet zeggen dat moeders naar mijn gevoel toch meer erkenning krijgen. “95 procent van het huishouden is voor mijn rekening. Toen ik pas thuisblijfvader was, bezorgde de combinatie huishouden en mentale problemen me stress, maar ik vond mijn weg. Ik heb het soms moeilijk met doseren. Ik kan vier uur lang de badkamer poetsen. Het moet tot in het detail proper zijn. Als militair moet je je materiaal en omgeving goed onderhouden: je uniform strijken, je bed opmaken, je wapens schoonmaken. Ergens ben ik het al gewoon. “Ik leg mijn eigen tuin aan, dat is iets voor mezelf. Het is intensief, maar ik krijg er veel voor terug. De winter is een moeilijkere periode. Dan is er enkel het huishouden. Sinds kort werk ik twee dagen per week in een doe-het-zelfzaak. Ik ben een klusser in hart en nieren en ben blij dat ik mijn deeltijds pensioen wat kan aanvullen.” Om u deze content te kunnen laten zien, hebben wij uw toestemming nodig om cookies te plaatsen. Open uw cookie-instellingen om te kiezen welke cookies u wilt accepteren. Voor een optimale gebruikservaring van onze site selecteert u “Accepteer alles”. U kunt ook alleen de sociale content aanzetten: vink hiervoor “Cookies accepteren van sociale media” aan.
Vijf thuisblijfvaders getuigen: ‘Door thuis te blijven heb ik tijd om tijd te verliezen’
